Khi người mới bắt đầu học thiền, thắc mắc phổ biến nhất thường xoay quanh việc: “Cách thức nào là đúng đắn khi bắt đầu thiền tập?” Xuyên suốt nội dung các Ngài Mahasi bài giảng, vị thiền sư không đưa ra những định nghĩa giáo điều khó hiểu, mà tập trung vào một hướng dẫn vô cùng gần gũi: hãy tỉnh giác trước mọi hiện khởi của thân và tâm ngay lúc này.
Đối với Ngài Mahasi cho người mới, thiền định không nhằm mục đích truy cầu cảm giác bình an hay sự im lìm đặc biệt. Hành thiền là quá trình phát triển cái nhìn thấu đáo. Lúc cơ thể di chuyển, cần hay biết về sự dịch chuyển. Khi tâm suy nghĩ, biết đang suy nghĩ. Mọi trạng thái khó chịu đều cần được tỉnh giác ghi nhận. Sự tỉnh giác này là yếu tố căn bản để hình thành tuệ giác.
Bậc Thầy Mahāsi luôn dắt dẫn hành giả mới đi từ những tiền đề giản đơn nhất. Chuyển động của hơi thở thông qua sự phồng xẹp của cơ bụng, trở thành đối tượng tập trung chủ đạo bởi sự thường trực và tính rõ ràng. Khi hành giả biết rõ “phồng, xẹp” một cách liên tục, tâm dần dần bớt tán loạn và trở nên sáng hơn. Nếu tâm phóng đi, chỉ cần ghi nhận “nghĩ” rồi quay về. Tránh việc tự phán xét bản thân hay sa đà vào việc mổ xẻ vấn đề.
Trong nhiều Ngài Mahasi bài giảng, Ngài nhấn mạnh rằng điều quan trọng không phải là thời gian ngồi thiền bao lâu, mà là chánh niệm có mặt được bao nhiêu. Chỉ cần vài phút thực hành đúng, còn hơn nhiều giờ nhưng thiếu sự tỉnh giác. Do đó, những người mới khởi sự không nên tạo áp lực quá lớn cho bản thân, mà nên tập trung vào tính thường xuyên và lòng kiên nhẫn.
Khía cạnh đặc more info sắc của phương pháp Ngài Mahasi cho người mới chính là việc hành thiền không chỉ bó hẹp ở việc tọa thiền. Khi đi, biết đang đi; khi đứng, biết đang đứng; khi nằm, biết đang nằm. Thậm chí trong các hoạt động đời thường như ăn uống, làm việc nhà hay giao tiếp, chỉ cần có sự hiện diện của sati, đó chính là hành thiền. Thông qua đó, hành giả sẽ phát triển được khả năng sống tỉnh thức giữa nhịp sống hằng ngày.
Khi tuân thủ nghiêm túc lộ trình trong Ngài Mahasi bài giảng, người mới sẽ bắt đầu thấy rõ một điều rất quan trọng: tất cả các pháp đều mang tính chất sinh và diệt. Cảm thọ, tư tưởng và cảm xúc đều mang bản chất mong manh, không bền vững. Sự thấy biết này không đến từ suy luận, mà từ kinh nghiệm trực tiếp. Điều này giúp làm suy yếu sự bám chấp và những phản xạ tâm lý cố hữu.
Đối với người mới khởi sự, hướng đi của Ngài Mahasi cho người mới là con đường an toàn và chân thật. Đừng vội vã tin tưởng, cũng đừng nôn nóng chờ đợi thành tựu. Hãy cứ hành trì chuẩn xác, ghi nhận kiên trì và để tuệ năng tự phát triển một cách tự nhiên. Đây chính là tôn chỉ tối thượng trong các lời dạy mộc mạc nhưng thâm thúy của Ngài Mahāsi.